جغرافیا علمی برای زندگی

ساخت وبلاگ
جغرافياي پيش دانشگاهي

ماهيت و قلمرو دانش جغرافيا

1- مراحل چهارگانه‌ي سياره ي زمين را از ديدگاه علم جغرافيا بيان كنيد؟ 1- مرحله‌ي اول – سيستم بي‌جان 2- مرحله‌ي دوم – سيستم طبيعي جاندار 3- مرحله‌ي سوم – سيستم زمين انسان 4- مرحله‌ي چهارم – سيستم جغرافيايي

2- در مرحله‌ي سيستم بي‌جان كره‌ي زمين از چه بخش‌‌هايي تشكيل شده بود؟ ليتوسفر (سنگ كره) – هيدروسفر (آب كره) – اتمسفر (هوا كره)

3- مرحله‌ي سيستم طبيعي جان‌دار را توضيح دهيد. در مرحله ي دو م تكوين سياره‌ي زمين، حيات گياهي و جانوري بر سطح خاك پديد آمد كه در تعامل با سه بخش قبلي، بخش زيست كره (بيوسفر) شكل گرفت.

4- مرحله‌ي سيستم زمين انسان را توضيح دهيد. در مرحله ي سوم تكوين سياره ي زمين انسان‌هاي اوليه بر روي كره خاكي نمايان شدند كه چون فاقد ابزار لازم براي تغيير چهره‌ي زمين در مقياس زياد بودند همانند ساير موجودات زنده تابع محيط طبيعي خود گرديدند.

5- با ورود بشر به عصر تمدن چه تغييراتي به وجود آمد؟ انسان‌ها با گرايش به زندگي اجتماعي و توسعه‌ي فرهنگي و تمدني خود، موفق شدند محيط‌هاي كوچك و بزرگ اجتماعي را ايجاد كرده كه در واقع حاصل تركيب عوامل جمعيتي، نوع جهان‌بيني انسان‌ها و سطح دانش و فن‌آوري آنان در محيط طبيعي بوده است.

6- شاخه‌هاي فرعي جغرافيايي انساني كدام‌اند؟جغرافياي تاريخي – جغرافياي سياسي – جغرافياي اقتصادي – جغرافياي جمعيت- جغرافياي رفتاري

7- شاخه‌هاي فرعي جغرافيايي طبيعي كدام‌اند؟ جغرافياي زيستي – آب و هواشناسي – ژئومورفولوژي – جغرافياي خاك‌ها، جغرافياي آب‌ها

8- هر يك از شاخه‌هاي كارتوگراف، ژئومورفولوژي، سنجش از دور و جغرافياي سياسي با كدام‌يك از علوم ديگر به ترتيب در ارتباط مي‌باشند؟ كارتوگرافي (هندسه) – ژئومورفولوژي (زمين‌شناسي) – سنجش از دور (مهندسي) و جغرافياي سياسي (علوم سياسي)

9- علم هواشناسي و آب و هواشناسي را با هم مقايسه كنيد. هواشناسي اصول و قوانين حاكم بر حو را به صورت مجزا و انفرادي مورد مطالعه قرار مي‌دهد. در صورتي كه آب و هواشناسي اثر اين اصول و قوانين را بر مكان و زندگي انسان مورد مطالعه قرار مي‌دهد.

10- چرا بررسي كاهش دما در زندگي مردم شهرهاي كوهستاني يك موضوع آب و هواشناسي در قلمرو جغرافيا است؟ زيرا تأثير‌گذاري اين كاهش را در مصالح ساختماني، نوع خانه‌سازي، كشاورزي، منابع آب، جاذبه‌هاي گردش‌گري بررسي كرده و در برنامه‌ريزي و بهبود شرايط زندگي انسان مورد توجه قرار مي‌دهد.

11- يكي از اهداف مهم علم جغرافيا را بيان كنيد. كسب مهارت بهره‌برداري بهينه از زمين و آموزش آن

12- مراحل رسيدن به قانون علمي در جغرافيا: 1- مشاهده‌ي پديده‌ي جغرافيايي – 2- طراحي فرضيه 3- استنتاج از آزمايش فرضيه


راه و روش پژوهش‌هاي جغرافيايي

1- اصلي‌ترين پرسشي كه در جغرافيا مطرح مي‌شود چيست؟ چرا؟ «كجا»؟ مي باشد زيرا همه‌ي فعاليت‌هاي انسان در مكان شكل مي‌گيرد.

2- دومين پرسش بنيادي در جغرافيا كدام است؟ چگونگي پراكندگي‌ها

3- جغرافي‌دانان علاوه بر مكان چه مسايل ديگري را مطالعه مي‌كند؟ شكل و نحوه‌ي پراكندگي پديده‌هاي مكاني

4- پاسخ به كدام سؤال يكي از زمينه‌هاي اصلي مطالعات جغرافيايي است؟ پاسخ به سؤال چرا؟

5- به ترتيب مراحل هفت‌گانه‌ي يك پژوهش جغرافيايي را ذكر نماييد. 1- طرح پرسش 2- بيان مسئله – 3- اهميت موضوع و اهداف 4- ارايه‌ي يك مدل تحليلي از تحقيق 5- تدوين فرضيه‌ ‌ 6- جمع‌آوري داده‌ها 7- پردازش داده‌ها

6- چهار مورد از عوامل فرهنگي و هنري و تاريخي و اقتصادي و سياسي در تصميم‌گيري كشاورز را بيان كنيد. آداب و رسوم – آموزش – سرمايه – سياست‌هاي تشويقي دولت

7- پيامدهاي فقر و كمي درآمد كشاورزي را بنويسيد. (سه مورد) ركورد – مهاجرت – رها كردن كشاورزي

8- چرا در اولين گام در راه پژوهش جغرافيايي، اقدام به طرح پرسش مي‌شود؟ زيرا در هر پژوهش ابتدا پرسش يا پرسش‌هايي مطرح مي‌شود، آن‌گاه اين پرسش‌ها به موضوع و مسئله‌ي پژوهش تبديل مي شود.

9- منظور از تدوين فرضيه چيست؟ يعني اين كه پژوهش‌گر حدس يا پيش‌بيني علمي خود را در ارتباط با موضوع پژوهش، با توجه به دانسته‌ها و يافته‌هايش مطرح مي‌كند.

10- به چه دليل پژوهش‌گر به جمع‌آوري داده‌ها مي پردازد؟ براي مشخص شدن درستي يا نادرستي فرضيه‌ها

11- متغيرها در يك تحقيق كشاورزي كدام‌اند؟ نوع كشت – ميزان عمل كرد توليد – سطح زير كشت محصولات نزديكي به راه ارتباطي و بازار فروش – حمايت دولت

12- جمع‌آوري داده‌ها در يك پژوهش جغرافيايي به چه طريقي صورت مي گيرد؟ از طريق آمارگيري يا مصاحبه پرسش‌نامه‌ها يا مشاهده مستقيم.

13- منظور از پردازش داده‌ها چيست؟ يعني حذف اطلاعت غيرضروري و حفظ اطلاعات مرتبط با موضوع تحقيق.

14- دلايل كشت گندم در روستاي محمد‌آباد چه بود؟ عادت و علاقه‌ي روستاييان به كشت اين محصول و نيازمند مناطق اطراف

15- دلايل عمل كرد پايين بعضي از مزارع در روستاي محمد‌آباد كدام‌اند؟ عدم استفاده از ماشين‌آلات به علت كوچ‌بودن مزارع، ناآشنايي كشاورزان با روش‌هاي جديد كشت و برداشت.

16- به ترتيب كدام عامل در كشت خيار و چغندر قند نقش داشته است؟ براي كشت خيار نزديكي به راه‌هاي ارتباطي و براي چغندرقند وجود كارخانه در نزديكي روستا.

17- نقش مراكز خدمات روستايي چيست؟ بالا بردن سطح آگاهي كشاورزان و تأمين نيازهاي آن‌ها.

18- بهبود وضعيت كشاورزي روستاي محمد‌آباد به چه دليل بوده است؟ وجود راه‌هاي ارتباطي مناسب.

19- براي بهبود وضعيت كشاورزي سه پيشنهاد مطرح كنيد. تأسيس كارخانه‌هاي صنايع غذايي در مجاورت مزارع – يك‌پارچه كردن اراضي به منظور استفاده‌ي بهتر از ماشين‌آلات، آموزش و بالا بردن سطح آگاهي كشاورزان.

نقشه و فرآيند تهيه‌ي آن

1- نقشه را تعريف كنيد. نقشه عبارت است از تصويري افقي از پديده‌هاي طبيعي يا انساني سطح زمين كه بر روي يك ورق كاغذ يا هر سطح ديگري با مقياس مشخص ترسيم مي‌شود.

2- سه مورد از تفاوت نقشه‌ها با يكديگر را بيان كنيد. شكل – اندازه - هدف

3- به چه نقشه‌هايي، نقشه‌ي ذهني گفته مي‌شود؟ نقشه‌اي كه انسان در ذهن خود تصور كرده و بر اساس آن ذهنيت، محدوده‌ي بوم و مكان زيستن خود را تصوير مي‌كند.

4- قديمي‌ترين نقشه‌ي معتبر مربوط به كجا و چند سال پيش است؟ باقي مانده‌ي لوحي از گل رس است كه در بابل به دست آمده است و 5000 سال قدمت دارد.

5- نقشه‌اي كه از دره‌ي نيل مصر به دست آمد نشان دهنده‌ي چه چيزي بود؟ نشان دهنده‌ي حدود املاك كشاورزان

6- چه كسي را بنيان‌گذار علم تهيه‌ي نقشه مي دانند؟ بطلميوس از علماي يونان

7- چرا علاقه‌ي مردم به نقشه‌هاي جغرافايي بيش‌تر گرديد؟ اكتشافات جغرافيايي و تهيه‌ي نقشه‌ي سرزمين‌هاي تازه كشف شده

8- علت رشد استفاده از نقشه در قرن بيستم را بنويسيد؟ وقوع دو جنگ جهاني اول و دوم كه طرفين براي نيل به اهداف نظامي خود مجبور به استفاده از نقشه بودند.

9- براي تهيه‌ي نقشه اولين اقدام چيست؟ جمع‌آوري داده‌هاي جغرافايي مورد نياز

10- چهار روش گرد‌آوري اطلاعات جغرافيايي براي تهيه‌ي نقشه كدام‌اند؟ زميني، هوايي، دريايي – تلفيقي

11- چگونگي جمع‌آوري داده‌ها به كمك دوربين نقشه‌برداري (تئودوليت) را بيان كنيد. ابتدا موقعيت و ابعاد پديده‌ها را مستقيماً در روي زمين اندازه‌گيري مي‌كنند (برداشت ) و سپس با يك نسبت مشخص آن‌ها را كوچك كرده (مقياس) و به روي كاغذ منتقل مي‌كنند.

12- در نقشه‌برداري‌ زميني، 2 عد قرائت مي‌شود آن دو كدام‌اند؟فاصله‌ي گوشه‌ها از ايستگاه محل استقرار دوربين و انحراف زاويه‌ي هر يك از گوشه‌هاي چهارگانه نسبت به يكي از نقطه‌هاي گوشه‌ي زمين.

13- چرا از نقشه‌برداري هوايي استفاده مي‌شود؟ محدوديت‌هاي جغرافيايي همانند گسترش منطقه‌هاي مورد نظر

14- چگونگي تهيه‌ي نقشه‌هاي هوايي را توضيح دهيد. ابتدا دوربيني را در هواپيما نصب كرده و سپس در يك ارتفاع معين از پديده‌ها با پوشش مشترك 50 درصدي به صورت افقي عكس گرفته مي شود و چون داراي نقاط مشترك مي باشند، پديده‌ها به صورت برجسته ديده مي شوند و آن را به صورت نقشه ترسيم مي‌كنند.

15- فتوگرامتري را تعريف كنيد. فرآيند تبديل عكس‌هاي هوايي به نقشه.

16- در نقشه‌برداري دريايي، عمق آب چگونه تعيين مي‌شود؟ از طريق ارسال امواج و اندازه‌گيري مدت زمان رفت و برگشت آن.

17- موارد استفاده از نقشه‌برداري دريايي را بيان كنيد. جهت ترسيم شكل سواحل، تهديد مرزهاي دريايي و هدايت كشتي‌ها، اندازه‌گيري ابعاد پنهان آيسبرگ‌ها

18- منظور از مقياس نقشه چيست؟ عبارت است از نسبت بين فاصله‌ي دو نقطه روي نقشه و فاصله‌ي حقيقي همان دو نقطه بر روي زمين.

19- انواع مقياس نقشه را نام برده و بنويسيد كدام يك از آن‌ها ساده‌تر و متداول تر مي‌باشد؟ مقياس بياني – مقياس ترسيمي و مقياس كسري (عددي)كه ميان آن‌ها، مقياس كسري ساده‌ترين و متداول‌ترين روش است.

20- منظور از مقياس بياني چيت؟ با ذكر مثال بيان كنيد. اگر مقياس نقشه را كنار نقشه به شكل يك جمله بنويسند، به آن مقياس بياني گويند. مثلاً هر يك سانتي‌متر برابر با 3 كيلومتر.

21- مقياس ترسيمي در مقايسه با ساير مقياس‌ها چه برتري دارد؟ برتري آن اين است كه چنانچه نقشه در مراحل چاپ يا كپي‌برداري كوچك يا بزرگ شود با استفاده از مقياس ترسيمي مي‌توان فواصل واقعي را روي زمين محاسبه نمود.

22- نقشه‌ها بر اساس مقياس به چند دسته تقسيم مي‌شوند؟ نام ببريد. بسيار بزرگ مقياس ( تا ) بزرگ مقياس تا ) متوسط مقياس ( تا ) ، كوچك مقياس (كوچك‌تر از )

23- نقشه‌ها از نظر موضوع به چند دسته تقسيم مي‌شوند؟ سه دسته طبيعي (توپوگرافي) انساني (مانند معادن) و تلفيقي (كاربري اراضي)

24- دليل دشواري طبقه‌بندي نقشه چيست؟متنوع بودن عوامل دسته‌بندي نقشه

نمايش كره‌ي زمين

1- منظور از ترسيم كردن چيست؟ يعني ترسيم شكل كره‌ي زمين بر روي سطوح مخروطي و استوانه‌اي

2- سيستم تصوير را تعريف كنيد؟ عبارت است از روش‌هاي ترسيم شكل كره ي زمين بر روي سطوح مخروطي، استوانه‌اي

3- معروف ترين سيستم‌هاي تصوير را نام ببريد. 1- سيستم تصوير مسطح (قطبي) 2- سيستم‌ تصوير مخروطي 3- سيستم تصوير استوانه‌اي

4- سيستم تصوير مسطح را توضيح داده و بنويسيد در چه مواردي قابل استفاده است؟ در سيستم تصوير مسطح، مدارات، دواير متحدالمركزي هستند كه مركز دواير، تصوير قطب شمال است و نصف‌النهارات به شكل خطوطي متقاطع هستند كه همگي از قطب شمال عبور مي‌كنند و براي تهيه‌ي نقشه‌ي قطب‌ها، كشورهاي كوچك، جزاير و نظاير آن از اين سيستم استفاده مي‌شود.

5- عيب سيستم تصوير مسطح چيست؟ اين است كه هر چه از مركز قطب دور مي شويم، تصوير قاره‌ها و كشورها كشنده شده و از شكل عادي و معمولي خارج مي شوند.

6- سيستم تصوير مخروطي را توضيح دهيد. در اين سيستم، مخروط به گونه‌اي بر سطح كره‌ي جغرافيايي مماس مي‌كنند كه سطح تماس يكي از مدارات مي‌باشد و رأس مخروط بالايي يكي از قطب‌ها قرار مي‌گيرد و مداري كه در اين سيستم با مخروط مماس مي‌گردد به نام مدار استاندارد ناميده مي شود.

7- انواع علايم اصلي در نقشه را با ذكر مثال بيان كنيد. 1- علايم نقطه‌اي مانند شهرها و روستا و حلقه‌ي چاه 2- علايم خطي مانند مسيرها، رودها، جاده‌ها، مرزها 3- علايم سطحي مانند مناطق كوهستاني، درياچه‌ها، نمك‌زارها، مناطق مسكوني و صنعتي.

8- يكي از مهم‌ترين و مشكل ترين وظايف كارتوگرافي در گذشته: نماي ناهمواري‌هاي سطح زمين.

9- چند نمونه از شيوه‌هاي نشان دادن ارتفاع در روي نقشه: هاشور زدن – سايه روشن – رنگ‌آميزي كردن- منحني‌هاي ميزان

10- اشكال كار استفاده از سايه روشن يا هاشور براي نمايش ارتفاع: محاسبه‌ي ارتفاع هر نقطه و يا تعيين شيب زمين امكان‌پذير نيست.

11- به ترتيب نواحي پست مانند جلگه و دشت و نواحي كم‌ارتفاع و نواحي بلند را در روي نقشه با چه رنگي نمايش مي‌دهند؟ نواحي پست مانند جلگه و دشت را رنگ سبز، نواحي كم‌ارتفاع را با رنگ زرد و نواحي بلند را با رنگ قهوه‌اي

12- علمي‌ترين و رايج‌ترين شيوه‌هاي نمايش ناهمواري كدام است؟استفاده از خطوط هم‌تراز (منحني ميزان)

13- خطوط هم‌تراز را تعريف كنيد. مجموعه‌اي از نقاط هم‌ارتفاع كه با خطي به يك‌ديگر متصل شده‌اند.

14- در منحني‌هاي ميزان چه زماني دامنه كم‌شيب و چه زماني پرشيب است؟ وقتي خطوط منحني ميزان به هم نزديك مي‌شوند دامنه پرشيب و وقتي از هم فاصله دارند دامنه كم شيب مي‌شود.

كاربرد رايانه در جغرافيا

1- از موارد كاربرد رايانه در علم جغرافيا به چهار مورد اشاره كنيد. پردازش داده هاي جغرافيايي – استفاده از اينترنت- طراحي و ساخت مدل هاي سه بُعدي ، توليد نرم‌افزارهاي كمك آموزشي جغرافيا

2- دو مورد از نرم‌افزارهاي كمك آموزشي در زمينه‌ي جغرافيا: نرم‌افزارهاي شناخت منظومه شمسي و سيارات نرم‌افزارهاي شناخت كشورها (اطلس كشورها)

3- قابليت چند رسانه‌اي داشتن يعني چه؟ قابليت چند رسانه‌اي داشتن يا يعني به كمك صدا، فيلم، نمودار. گزارش و… اطلاعات را با كيفيت مناسب به شكل متنوعي براي استفاده كنندگان فراهم مي‌سازند.

4- نرم‌افزارهاي آموزشي كه به صورت تهيه گرديده است: 1- كاوش در آسمان 2- ايران در فضا نقشه‌هاي توپوگرافي و تصاوير ماهواره‌اي ايران 4- 5-

5- نرم‌افزارهاي و در چه زمينه‌اي مي‌باشند؟ در زمينه‌ي پردازش آماري اطلاعات

6- مهم‌ترين مزيت اينترنت چيست؟ جست و جوي موضوعات مختلف در رايانه

7- سايت‌هاي جست و جوي معروف را نام ببريد. - - - -

سنجش از دور

1- پس از جنگ جهاني كدام عامل در گسترش استفاده از سنجش دور مؤثر بوده است؟ استفاده وسيع از عكس‌هاي هوايي كه توسط هواپيماهاي ويژه‌ي عكس‌برداري فراهم مي‌شد.

2- منظور از سنجش از دور چيست؟ دريافت و ثبت اطلاعات فيزيكي و شيميايي از پديده‌هاي مختلف زمين از فاصله‌ي «سنجش از دور» مي‌گويند.

3- گسترش چه فناوري در تحول علم سنجش از دور تأثير بسزايي داشت؟ گسترش فناوري عكاسي.

4- چه عاملي باعث گرديد تا انسان بتواند از تشعشعات حرارتي زمين عكس بگيرد؟ ابداع فيلم‌هاي حساس عكاسي نسبت به ناحيه فروسرخ.

5- منبع داده‌هاي سنجش از دور چه مي باشد؟ انعكاس تابش نور آفتاب از پديده‌هاي زميني كه از آن پديده يا شي‌ء گسيل مي‌شود.

6- منظور از سنجنده چيست؟ وسيله‌اي كه در ماهواره‌ها، تابش هاي بازتابيده يا گسيل شده از يك پديده را آشكارسازي مي‌كنند «سنجنده» نام دارد.

7- مشخصه‌هاي يك شيي يا پديده را چگونه مي‌توان تعيين كرد و چرا؟ با استفاده از تابش‌هاي نور مرئي از آن پديده زيرا معمولاً هر شي‌ء مشخصه‌هاي بازتاب يا گسيل متفاوتي دارد.

8- منظور از تابش‌هاي الكترومغناطيسي چيست؟ به طيف وسيعي از امواج فرو سرخ (مادون قرمز) و فرابنفش (ماوراي بنفش) كه مرئي نيستند گفته مي شود.

9- كم‌ترين و بيش ترين طول موج مربوط به چيست؟ كم‌ترين اشعه‌ي گاما – بيش‌ترين امواج راديويي.

10- پس از اشعه‌ي گاما به ترتيب كدام امواج بلندتر هستند؟ اشعه‌ي ، ماوراي بنفش، ناحيه‌ي مرئي، مادون قرمز، مايكروويو – امواج راديويي

11- امواج كوتاه مانند گاما و امواج بلند (مانند مايكروويو) داراي چه مشخصه‌اي هستند؟ امواج كوتاه داراي انرژي زياد و امواج بلند حاوي انرژي كم هستند.

12- انواع سيستم‌هاي سنجنده براي سنجش امواج مرئي و نامرئي را نام ببريد. سيستم فعال – سيستم غيرفعال

13- سنجنده‌ي سيستم فعال را توضيح دهيد. مثال بزنيد. در اين سيستم، سنجنده خود داراي منبع انرژي است و با ارسال انرژي در ميدان ديد خود نسبت به ثبت ميزان انرژي منعكس شده اقدام مي‌كند مانند رادار

14- سنجنده‌ي سيستم غيرفعال را توضيح دهيد. در اين سيستم، سنجنده فاقد منبع انرژي خودي است و براي سنجش ميزان انرژي منعكس شده از پديده‌ها، از انرژي خورشيدي استفاده مي‌كند.

15- چگونه پژوهش‌گران نوع پديده را در سيستم غيرفعال مشخص مي‌كنند؟ در اثر امواج نور خورشيد در سيستم غيرفعال به اشياء انرژي مشخص با شدت و ضعف خاصي منعكس مي‌گردد كه پژوهش‌گران از طريق مقايسه‌ي ويژگي‌هاي بازتاب طيفي پديده‌هاي مختلف، نوع آن را مشخص مي‌كنند.

16- در ارتباط با ماهواره‌ي اسپات به سؤالات زير پاسخ دهيد:

الف) نام كشور پرتاب كننده ب) ارتفاع مستقر شده ج)ويژگي ماهواره

الف) فرانسه ب)830 كيلومتري ج) برجسته نمايي و تصوير برداري مايل

17- در ارتباط با ماهواره‌ي نوا به سؤالات زير پاسخ دهيد:

الف) ارتفاع مستقر شده ب) زمان چرخش به دور زمين ج) زمينه‌ي كاربرد

الف) 870 كيلومتري ب) هر 101 دقيقه يك‌بار- ج) امور هواشناسي

18- منظور از پيكسل چيست؟به پهنه‌ي اندازه‌گيري پديده‌هاي كوچك يك تيره‌تر گويند.

19- تأثير كوچكي اندازه‌ي يك پيكسل را بيان كنيد. هر چه اندازه‌ي يك پيكسل كوچك‌تر باشد، قدرت تفكيك آن بيش تر و عوارض و پديده‌هاي كوچك‌تري را مي‌توان بررسي كرد.

20- چرا علم جغرافيا از مزاياي فن سنجش از دور بيش‌ترين استفاده را مي‌كند. زيرا با علوم مختلف زمين و چگونگي بهره‌برداري انسان از محيط سرو كار دارد و نيازمند اطلاعات جديد و مطمئن است.

21- چهار مورد از كاربردهاي سنجش از دور در جغرافيا را بنويسيد. 1- تهيه‌ي داده‌هاي مطمئن از پديده‌هاي سطح زمين و دسته‌بندي دقيق آن‌ها - ايجاد ارتباط بين پديده‌ها به دليل داشتن تصوير جامع 3- تهيه‌ي نقشه‌هاي پايه و موضوعي با سرعت و دقت بيش‌تر 4- تهيه‌ي مدل‌هاي دقيق از سطح زمين

22- چهار مورد از مزاياي داده‌هاي سنجش از دور را بيان كنيد. فراهم آوردن ديدي كلي نگر و وسيع. امكان بررسي ارتباط بين پديده‌ها، امكان مقايسه‌ي تغييرات در پديده‌هاي مختلف، به روز، سريع و دقيق بودن اطلاعات.

با سيستم اطلاعات جغرافيايي

1- عوامل مؤثر در طراحي يك سيسم رايانه‌اي اطلاعات مكان جغرافيايي توسط جغرافي‌دانان را بيان كنيد. محدود بودن ذهن انسان براي پردازش و نتيجه‌گيري از آن‌ها 2- سرعت زياد پردازش داده‌ها به وسيله‌ي رايانه‌ها3- فراواني و حجم زياد اطلاعات مورد نياز براي برنامه‌ريزي‌ها

2- به كارگيري رايانه‌ها براي تحليل‌هاي مكاني جغرافيايي چه مسائلي را به همراه مي‌آورد؟ 1- ارتقاء سطح كارايي 2- امكان دسترسي سريع به اطلاعات وجود داشته باشد 3- ويرايش و تغيير مداوم و نيز به روز كردن اطلاعات ممكن باشد 4- بافته‌هاي تحليل مكاني به اشكال متنوع (نقشه‌ها و گزارش‌ها) منتشر شوند.

3- پنج مرحله‌ي گردش كار در يك سيستم اطلاعات جغرافيايي را به ترتيب نام ببريد؟ 1- مرحله‌ي اول (جمع‌آوري داده‌ها) 2- مرحله‌ي دوم (ورود داده‌ها به رايانه و ذخيره كردن آن) 3- مرحله‌ي سوم (تجزيه و تحليل داده‌ها و دريافت آن با تركيب تازه) 4- مرحله‌ي چهارم (خروج اطلاعات براي تصميم‌گيري به صورت نقشه، نمودار، متن و جدول) 5- استفاده‌ي كاربران از نتايج كار.

4- سيستم اطلاعات جغرافيايي شامل چهار مرحله است. آن‌ها را به ترتيب بنويسيد. 1- منابع 2- ورودي 3- پردازش – تجزيه و تحليل 4- خروجي

5- چهار مورد از منابع ورودي به رايانه را نام ببريد. نقشه – گزارش‌هاي ميداني – سيستم تعيين موقعيت جهاني جدول داده‌هاي آماري

6- در مرحله‌ي ورودي داده‌ها به چه صورتي در مي‌آيند؟ كدبندي – طبقه‌بندي – اصلاح – رقومي كردن – اسكن كردن

سيستم‌ها و مدل‌هاي جغرافيايي

1- سيستم را تعريف كنيد. سيستم واژه‌اي انگليسي است و از مجموعه‌ي منظمي از اجزاي گوناگون تشكيل شده است كه در ارتباط با هم ديگر بوده و اهداف خاصي را دنبال مي‌كنند.

2- منظور از و در سيستم چيست؟ به مواد يا اطلاعاتي كه وارد سيستم مي‌شوند «ورودي» يا و به مواردي كه در درون سيستم تغيير شكل داده و به صورت‌هاي مختلفي از آن خارج مي‌شوند« خارجي» يا مي‌گويند.

3- در سيستم خاك، ورودي و خروجي را مثال بزنيد. ورودي مانند: آب، هوا، انرژي خورشيد، خروجي مانند: محصول كشاورزي ، تبخير و تعرق.

4- بر اساس چگونگي مبادله‌ي ماده – انرژي يا اطلاعات – كالا سيتم‌ها به چند دسته تقسيم مي‌شوند؟ دو دسته: سيستم باز – سيستم بسته

5- تفاوت سيستم باز و سيستم بسته را بيان كنيد.در سيستم باز مواد جديد دائماً به سيستم برمي‌گردند در حالي كه در سيستم بسته ماده يا انرژي جديدي به آن وارد نمي‌شود. از طرف ديگر در سيستم‌هاي بسته بر خلاف سيستم باز تأثير متقابل سيستم ومحيط ديده نمي‌شود.

6- دو نمونه از يك سيستم باز و دو نمونه از يك سيستم بسته را مثال بزنيد. سيستم باز (سيستم خاك – سيستم شهر) سيستم بسته (چرخه‌ي كربن – چرخه‌ي آب).

7- منظور از پسخوراند منفي چيست؟ مثال بزنيد. اگر ورودي سيستم كم‌تر از خروجي آن باشد به آن پسخوراند منفي گويند مثلاً اگر در اثر بهره‌برداري سطح آب زيرزميني كاهش يابد به آن پسخوراند منفي گفته مي‌شود.

8- منظور از پسخوراند مثبت و منفي را بر عمل كرد فرآيند بيان نماييد. اگر ورودي يك سيستم بسيار بيش‌تر از خروجي آن باشد به آن پسخوراند مثبت گويند. مثلاً در گسترش شبكه‌ي ارتباطي، افزايش سرعت نقل و انتقال جزء پسخوراند مثبت محسوب مي‌گردد.

9- توجه به تغييرات سيستم از طريق ورودي‌ها و خروجي‌ها چه فايده‌اي دارد؟ پسخوراند مثبت بر شدت عملكرد فرايند مي‌افزايد و موجب ازدياد ناپايداري مي‌شود. اما پسخوراند منفي از شدت فرآيند مي‌كاهد و موجب ثبات داخلي يا تعادل سيستم مي‌شود.

10- از فوايد نگرش سيستمي به چهار مورد آن اشاره نماييد. درك مشكلات محيطي را آسان كرده و به ارايه‌ي راه حل مناسب كمك مي‌كند.

11- از فوايد نگرش سيستمي به چهار مورد آن اشاره نماييد. شناسايي بهتر و دقيق‌تر محيط زندگي خود و ديگران 2) تك‌بعدي فكر نكردن 3) آمادگي بيش‌تر براي پذيرش تغيير يا تحوّل در جهت مطلوب 4) استفاده‌ي بيش‌تر از روش‌هاي كمي و آماري براي پيش‌بيني و آينده‌نگري آسان‌تر و دقيق‌تر.

12- چرا در جغرافيا مشاهده‌ي مستقيم پديده‌ها اهميت بسياري دارد؟ زيرا افراد در محيط واقعي همه‌ي پديده‌ها و اجزا را در مقياس اصلي خود به صورت تركيبي مي‌بينند و ارتباط آن را با ساير اجزا درك مي‌كنند.

13- پيچيدگي و تنوع سيستم‌هاي جغرافيايي چه مشكلاتي را موجب گرديده است؟ باعث شده تا درك روابط بين اجزاي آن و پيش‌بيني رويدادهاي احتمالي آن‌ها در آينده به راحتي امكان‌پذير نباشد.

14- چهار مورد از ويژگي‌هاي يك مدل را بيان كنيد. 1) نشان دادن پديده‌هاي واقعي به شكل ساده 2) شباهت داشتن مدل‌ها با واقعيت 3) دراختيار قرار دادن اطلاعات مورد نياز توسط مدل‌ها 4) برخوردار بودن از دقت كافي

15- ويژگي مدل‌هاي رياضي را با ذكر مثال توضيح دهيد. در مدل‌هاي رياضي پديده‌ها و سيستم‌هاي واقعي به صورت خلاصه و با استفاده از اعداد و نمادها ارائه مي‌شود و به همين علت دقيق‌تر بوده و وضوح و صراحت بيش‌تري دارند. مانند تراكم نسبي جمعيت

16- مدل فون‌تانن را توضيح دهيد. براساس اين مدل كه يكي از ساده‌ترين و معروف‌ترين مدل‌هاي به كار رفته در جغرافيا است. رابطه‌ي بين فاصله از مركز شهر، قيمت محصولات كشاورزي و كاربري‌هاي زمين با دواير متحدالمركز نشان داده شده است.

نقش جغرافيا در مديريت محيط

1- چند نمونه از مخاطرات پيرامون كره‌ي زمين را ذكر كنيد. كاهش ضخامت لايه‌ي ازن، بحران منابع آب، نابودي گونه‌هاي گياهي و جانوري، جنگل‌زدايي، انفجار جمعيت، گرسنگي مزمن، افزايش روند فرسايش خاك‌ها و بيابان‌زايي.

2- به ترتيب بالاترين ميزان اتلاف آب در چه بخش‌هايي مي‌باشد؟ كشاورزي و سپس صنايع

3- جغرافيدانان براي استفاده‌ي بهينه از توان‌هاي محيطي چگونه برنامه‌ريزي مي‌كنند؟ آن‌ها براي استفاده‌ي بهينه از سرزمين ابتدا ويژگي‌هاي آن را دقيقاً بررسي كرده و به نقش عوامل طبيعي توجه مي‌كنند. هم‌چنين معيارهاي مناسب براي فعاليت‌هاي كشاورزي، مكان‌يابي شهرها، جاده‌ها، مكان‌گزيني بندرها و كارخانه‌ها را مشخص مي‌كنند و چگونگي استقرار نيروگاه‌ها و انجام فعاليت‌هاي گردش‌گري و ... را نيز برنامه‌ريزي مي‌كنند.

4- بي‌توجهي به بعد مكاني تصميم‌گيري‌ها چه پيامدي را به دنبال دارد؟ سبب افزايش نابرابري‌هاي اجتماعي و اقتصادي و برهم خوردن تعادل‌هاي منطقه‌اي مي‌شود.

5- در جغرافيا مديريت جغرافيايي محيط مبتني بر چيست؟ مبتني بر شناسايي و برنامه‌ريزي متناسب با قابليت‌هاي مناطق مختلف است.

6- هدف مديريت جغرافيايي محيط زيست كدام است؟ حفاظت و بهره‌برداري از منابع طبيعي، بدون به هم خوردن تعادل محيط به منظور بهبود زندگي انسان‌ها.

7- جغرافياي كاربردي در ارتباط با مديريت محيط زيست چه وظيفه‌اي بر عهده دارد؟ كاربرد علمي تحقيقات جغرافيايي در برآوردن نيازهاي ملي، اجتماعي، اقتصادي و نظامي.

8- محيط زيست چگونه مجموعه‌اي است؟ مجموعه‌اي بسيار بزرگ و پيچيده‌اي از اجزا و عوامل گوناگوني است كه بر اثر تكامل تدريجي موجودات زنده و اجزاي سازنده‌ي سطح زمين شكل گرفته است.

9- منظور از مديريت محيط زيست چيست؟ مجموعه‌ي برنامه‌ريزي‌هايي است كه فعاليت‌هاي انساني را براي استفاده‌ي بهينه از محيط زيست و حفاظت از منابع طبيعي سازماندهي مي‌كند.

10- كلمه‌ي آزمايش از چه مصدري بوده و به چه معنا است؟ از مصدر آزمودن به معناي آميختن، درهم ريختن، آراستن و نظم دادن.

11- منظور از آزمايش سرزمين چيست؟ برنامه‌اي است كه به تنظيم رابطه‌ي بين انسان و فضا و فعاليت‌هاي انسان به منظور بهره‌برداري منطقي از تمام امكانات، براي بهبود وضعيت مادي و معنوي اجتماع بر اساس ارزش‌هاي اعتقادي با توجه به سوابق فرهنگي و ابزار علم و تجربه در طول زمان مي‌پردازد..

12- كدام شاخه از جغرافيا نقش مهمي در آزمايش سرزمين دارد؟ جغرافياي كاربردي

13- چه عاملي موجب طرح آمايش سرزمين در اروپا گرديد؟ وقوع جنگ جهاني دوم و بروز وقايع سياسي و نظامي و زيست محيطي كشورهاي صنعتي غرب را به استفاده‌ي بهينه از سرزمين و توان‌هاي آن سوق داد.

14- مراحل پيشرفت آمايش سرزمين در جوامع صنعتي غرب را بيان كنيد. گردآوري اطلاعات مرتبط با سرزمين – تجزيه و تحليل اطلاعات سرزمين – تهيه‌ي نقشه‌هاي آمايش سرزمين و برنامه‌ريزي براي اجراي آن

15- شوراي آمايش سرزمين اروپا، برنامه‌هاي آمايش سرزمين اين قاره را در چه زمينه‌هايي مشخص كرده است؟ حمل‌ونقل محيط زيست و برنامه‌ريزي‌هاي محلي و منطقه‌اي

16- چهار هدف اساسي منشور آمايش سرزمين اروپا براي يكپارچه‌سازي الگوهاي توسعه را بنويسيد. 1) تقويت توسعه‌ي متوازن اجتماعي و اقتصادي مناطق 2) افزايش كيفيت سطح زندگي شهروندان 3) بهره‌برداري آگاهانه و مسئولانه از منابع طبيعي و حفاظت آن 4) استفاده‌ي عاقلانه از فضاي ملي و قاره‌اي

17- براي رسيدن به اهداف آمايش سرزمين چه چيزي نياز مي‌باشد؟ وجود هماهنگي بين نهادهاي گوناگون

18- آمايش سرزمين در اروپا در چه سطوحي صورت مي‌گيرد؟ 1) در سطح محلي 2) در سطح منطقه‌اي 3) در سطح ملي 4) در سطح قاره

19- بهترين سطح براي آمايش سرزمين كدام است؟ سطح منطقه‌اي

20- در حال حاضر آمايش سرزمين در اروپا بر چه محوري استوار است؟ مشاركت مردم، هماهنگي بخش‌هاي مختلف جامعه و نيز فرهنگ و منافع مشترك كليه‌ي كشورهاي قاره‌ي اروپا

آمايش سرزمين در ايران

1- با توجه به چه عواملي پرداختن به آمايش سرزمين ضروري است؟ با توجه به وسعت، تنوع جغرافيايي، پراكندگي، توان‌هاي محيطي و نيروي انساني متنوع كشور

2- مرحله‌ي اول سازمان‌يابي فضايي در ايران قبل از انقلاب را توضيح دهيد. در اين مرحله كه تا اواسط حكومت رضاشاه را در برمي‌گيرد. شكل‌گيري فضايي بدون برنامه‌ريزي و مطالعات كارشناسي صورت مي‌گرفت و برنامه‌ريزي شهري و روستايي وجود نداشت و لزوم برنامه‌ريزي در عرصه‌هاي اجتماعي و اقتصادي محسوس نبود.

3- مرحله‌ي دوم سازمان‌يابي فضايي در ايران قبل از انقلاب را توضيح دهيد. اين مرحله از اواسط سلطنت رضاشاه تا اوايل برنامه‌ي عمراني پنجم را دربرمي‌گيرد كه فقط معدودي از مناطق كشور رشدي بدون برنامه داشتند. هم‌زمان با افزايش بهاي نفت به ضرورت برنامه‌ريزي‌هاي فضايي پي برده شد.

4- مرحله‌ي سوم سازمان‌يابي فضايي در ايران قبل از انقلاب را توضيح دهيد. در اين مرحله پاسخ‌گويي به مشكلات برنامه‌ريزي‌هاي دوره‌ي قبل آغاز و لزوم ساماندهي فضايي احساس شد و طرح آمايش سرزمين به عنوان ابزار توسعه‌ي فضايي كشور تلقي گرديد.

5- در كشور ما آمايش سرزمين داراي چه ابعادي است؟ ابعاد ارزشي، سياسي، قانون، علمي و هنري

6- نتايج آمايش سرزمين در زمينه‌ي جمعيت را بيان كنيد. پيش‌بيني تحولات جمعيتي كشور طي سال‌هاي مورد برنامه‌ريزي – تعيين محدوده‌هاي روستايي با توجه به اولويت‌هاي توسعه‌ي آن‌ها – منطقه‌بندي كشور براساس وضعيت مهاجرتي آن‌ها


جغرافیا علمی برای زندگی...
ما را در سایت جغرافیا علمی برای زندگی دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : فلاحتگر geograph بازدید : 232 تاريخ : يکشنبه 19 آذر 1385 ساعت: 6:12

جغرافياي 1

جغرافيا علمي براي زندگي

1- محيط‌هاي مختلف تشكيل دهنده‌ي كره‌ي زمين كدامند؟ سنگ كره (ليتوسفر)- هوا كره (اتمسفر) – آب كره (هيدروسفر)

2- اجزاي محيط طبيعي را نام ببريد؟پوشش گياهي- رودخانه – درياچه- هوا – جانوران – ناهمواري‌ها

3- هدف علم جغرافيا: راهنمايي انسان – كمك به او در زندگي

4- كاربرد مهم دانش جغرافيا: تعيين مكان مناسب براي زندگي و فعاليت

5- مزيت عكس‌هاي هوايي: ارائه‌ي تصوير همه جانبه از محيط

6- محيط طبيعي در كل چگونه مجموعه‌اي است؟ متعادل

7- وظيفه‌ي انسان ضمن زندگي در محيط چيست؟ برخورد آگاهانه با محيط از طريق شناخت پديده‌ها و كشف روابط آن‌ها.

8- انسان در كدام محيط‌ها به سختي كار مي‌كند؟ نواحي قطبي و بياباني

9- انسان چگونه در طول زمان رابطه‌ي خود را با محيط تغيير داده است؟ از طريق استفاده از قدرت تفكر و خلاقيت خود كه ابزارهاي مختلفي را براي استفاده از محيط ساخت

10- جغرافي‌دانان نقش خود را چگونه ايفا مي‌كنند؟ با استفاده از ويژگي علم جغرافيا كه همانا داشتن ديد تركيبي يا كل‌نگري مي‌باشد به مطالعه ي همه جانبه‌ي پديده‌ها پرداخته و به حل مشكل مي‌پردازد.

11- راه‌هاي كسب اطلاعات جغرافيا كدام‌اند؟ كتاب‌ها – آمارنامه‌ها – پرسش‌نامه‌ها – نقشه‌ها – نمودارها- عكس‌هاي هوايي و عكس‌هاي ماهواره‌اي.

12- نقشه‌ها داراي چه قابليت‌هايي هستند؟ قابليت نمايش پراكندگي عوارض و پديده‌هاي انساني و طبيعي.

13- در چه صورتي جزئيات در نقشه‌ها بهتر نمايش داده مي‌شود؟ در صورتي كه نقشه بزرگ‌تر باشد.

14- امروزه از عكس‌هاي هوايي در چه زمينه‌اي استفاده مي‌شود؟ احداث جاده‌هاي بين شهري، حفر تونل‌ها، جنگل كاري‌هاي مصنوعي – تعيين محدوده پارك‌هاي وحش – تأسيس سدها و كارهاي عمراني.

15- كارايي عكس‌هاي هوايي چه زماني بهتر معلوم مي‌شود؟ زماني كه از يك ناحيه به فاصله چند ماه يا چند سال تصاوير متعددي گرفته شود.

16- دو ويژگي عكس‌هاي ماهواره‌اي؟ رنگ‌آميزي خاص هر پديده – نمايش داده‌ها بر روي كاغذ يا صفحه نمايش كامپيوتر

17- تصاوير ماهواره‌اي چه ديدي را به دست مي‌دهند؟ چرا؟ ديد تركيبي – زيرا اجزاي گوناگون يك محيط را يك جا و به هم پيوسته به نمايش مي‌گذارند.

18- بر روي تصاوير ماهواره‌اي چه مسائلي قابل تشخيص است؟ چگونگي توسعه‌ي يك شهر. از بين رفتن جنگل‌هاي يك ناحيه، ميزان محصولات كشاورزي، آثار كم‌آبي و خشك‌سالي

19- در كدام محيط‌ها رابطه انسان و طبيعت سخت است؟ نواحي قطبي و بيابان‌ها

20- جغرافيدان اطلاعات مربوط به وضعيت آب و هواي يك ناحيه را چگونه به نمايش مي‌گذارد؟ به صورت نمودارها


نگاهي به جغرافياي طبيعي ايران

1- قاره‌ي آسيا چند درصد از سطح خشكي‌ها را در بر گرفته است؟ 30 درصد

2- ايران در كدام قسمت آسيا و در چه منطقه‌اي واقع شده است؟ در جنوب غربي آسيا و در منطقه‌ي خاورميانه

3- موقعيت رياضي ايران كدام است؟ عرض جغرافيايي: 25 تا 39 درجه‌ي شمالي – طول جغرافيايي: 44 تا 63 درجه‌ي شرقي

4- ايران در كدام قسمت از نيم‌كره‌ي شمالي قرار گرفته است؟ در جنوب منطقه‌ي معتدله و در نزديكي خط استوا

5- به عقيده‌ي زمين شناسان شكل نهايي كوه‌هاي البرز و زاگرس در چه دوره‌اي و چگونه به وجود آمده است؟ در اواخر دوره‌ي ترشياري و در اثر فعاليت‌هاي كوهزايي

6- كوه‌هاي آتش‌فشاني ايران در چه دوره‌اي به وجود آمده‌اند؟ در اوايل كواترنر

7- چند نمونه از كوه‌هاي آتشفشاني ايران؟ دماوند – سهند – سبلان - تفتان

8- مهم‌ترين عامل تغيير چهره‌ي زمين بعد از دوره‌ي كواترنر؟ فرسايش

9- كدام فرسايش مهم‌ترين عامل خارجي تغيير شكل ناهمواري‌ها بوده است؟ آب‌هاي روان

10- فلات ايران كدام كشورها را در بر مي‌گيرد؟ ايران و افغانستان و بخشي از پاكستان

11- محدوده‌ي فلات ايران كدام است؟ شمال، كوه‌هاي غرب، كوه‌هاي زاگرس، شرق كوه‌هاي سليمان، شمال شرق – كوه‌هاي هندوكش

12- ناهمواري‌هاي ايران بر چه اساسي تقسيم‌بندي شده‌اند؟ از نظر طبيعي، جهت برجستگي‌ها و شرايط خاص منطقه

13- تقسيم‌بندي ناهمواري‌هاي ايران؟ كوه‌هاي شمالي، كوه‌هاي غربي و جنوبي، كوه‌هاي شرقي، كوه‌هاي مركزي جلگه‌هاي ساحلي، دشت‌ها و چاله‌هاي داخلي

14- لبه‌ي غربي فلات ايران را كدام كوه‌ها تشكيل مي‌دهند؟ كوه‌هاي زاگرس

15- محدوده‌ي كوه‌هاي زاگرس كدام است؟ از شمال غربي در مريوان تا جنوب شرقي در شمال تنگه‌ي هرمز

16- ويژگي كوه‌هاي زاگرس كدام است؟ منظم و موازي بودن چين‌خوردگي‌ها – فراواني سنگ‌هاي رسوبي به ويژه سنگ‌هاي كمبود سنگ‌هاي آذرين به جز در اطراف همدان و بروجرد، وجود گسل سراسري از شمال غربي به جنوب شرقي

17- تقسيم‌بندي زاگرس؟ زاگرس جنوب شرقي، زاگرس شمال غربي

18- دو قله مهم زاگرس؟ دنا، زردكوه

19- ارتفاع متوسط ناهمواري‌هاي ايران؟ 3500 متر

20- بيش‌تر رودهاي مهم و پرآب زاگرس به سمت كدام جلگه جريان دارد؟ جلگه‌ي خوزستان

21- رودهاي مهم زاگرس كه به سمت جلگه‌ي خوزستان جريان دارد؟ كاروان، جراحي، كرخه، زهره

22- سرزمين‌هاي پست اطراف فلات ايران كدام‌اند؟ درياي مازندران و بيابان تركمنستان در شماال، خليج فارس و درياي عمان در جنوب، جلگه‌ي بين النهرين (دجله فرات) در غرب، جلگه سند و پنجاب در شرق

23- تعريف دشت؟ سرزميني هموار يا نسبتاً هموار كه حصاري كوهستاني آن را فرا گرفته باشد.

24- تعريف جلگه؟ سرزميني پست و هموار كه از يك طرف به كوهستان و از طرف ديگر به دريا يا درياچه ختم مي‌شود.

25- ويژگي‌هاي دشت‌هاي وسيعي هم‌چون لوت و كوير كدام‌اند؟ بارش كم، تبخير زياد، خاك شور، اختلاف دماي زياد بين تابستان و زمستان، پوشش گياهي ضعيف، فرسايش بادي شديد

26- چرا در غرب كشور دشت‌هاي حاصل‌خيزي مانند ماهي دشت به وجود آمده است؟ به دليل رطوبت، شرايط آب و هوايي، جنس خاك

27- چه عواملي در وسعت جلگه مؤثرند؟ آب و هوا، جنس خاك

28- علت عدم فعاليت چشم‌گير كشاورزي در جلگه‌هاي سواحل درياي عمان و خليج فارس كدام است؟ اقليم خشك، خاك نامناسب، رودهاي فصلي و كم‌آب

29- چه عواملي در حاصل‌خيزي جلگه‌هاي سواحل درياي مازندران مؤثرند؟ رطوبت كافي، خاك آبرفتي، دماي مناسب

30- چه عواملي در تنوع آب و هوايي كشور مؤثرند؟ اختلاف در زاويه‌ي تابش آفتاب (عرض جغرافيايي)، ارتفاعات و جهت آن‌ها، دوري و نزديكي به دريا، توده‌هاي هوا

31- علت وجود تابستان و زمستان معتدل در جلگه‌هاي كناره درياي مازندران؟ وجود رطوبت دريا

32- دو عنصر تشكيل دهنده‌ي آب و هوا؟ دما و بارش

33- مشخصات توده هواي غربي؟ جهت نفوذ: غرب، زمان نفوذ: زمستان، منشاء: اقيانوس اطلس و درياي مديترانه ، تأثير آب و هوايي: بارش باران و برف

34- مشخصات توده هواي قطبي؟ جهت نفوذ: شمال و شمال شرق – زمان نفوذ: فصل سرد، منشاء: سيبري و آسياي مركزي، تأثير آب و هوايي، سرد شدن هوا و بارش برف

35- مشخصات توده هواي گرم و خشك؟ جهت نفوذ: جنوب غربي، زمان نفوذ: تابستان، منشاء: عربستان و صحراي آفريقا، تأثير آب و هوايي: گرمي و خشكي

36- مشخصات توده هاي مرطوب موسمي؟ جهت نفوذ: جنوب شرقي، زمان نفوذ: تابستان، منشاء: اقيانوس هند، تأثير آب و هوايي: ريزش بارش‌هاي رگباري

37- مشخصات توده هواي سوداني؟ جهت نفوذ: جنوب غربي، زمان نفوذ: زمستان، منشاء: درياي سرخ، تأثير آب و هوايي: بارش باران

نگاهي به جغرافياي انساني ايران

1- آريايي‌ها از كدام نواحي به فلات ايران آمدند؟ آسياي مركزي و جنوب سيبري

2- سه نوع شيوه‌ي زندگي در ايران كدام‌اند؟ روستايي– ‌شهري – كوچ‌نشيني

3- مهم‌ترين عامل در شكل‌گيري سكونت گاه‌ها در ايران كدام است؟ دسترسي به آب

4- در ايران امكان دسترسي به آب در كدام نواحي بيش‌تر است؟ در كوه‌پايه‌ها و دامنه‌هاي كوهستان‌ها

5- واحه چيست؟ به آبادي هاي كوچك در نواحي بياباني كه به دليل وجود چاه و قنات در آن‌ها كشاورزي امكان‌پذير شده است.

6- مشخصات روستاهاي متمركز؟ فاصله زياد روستاها از يكديگر – دور بودن زمين‌هاي كشاورزي از خانه‌ها – جمع و متمركز شدن خانه‌ها در يك مكان – گسترش در نواحي خشك و نيمه خشك ايران

7- مشخصات روستاهاي پراكنده؟ مشخص نبودن مرز روستاها – فاصله كم روستاها از هم – دور بودن مساكن از هم به دليل فراواني آب – گسترش در نواحي مرطوب شمال ايران

8- منظور از روستاهاي پلكاني چيست؟ در روستاهاي نواحي كوهستاني كه براي برخورداري از نور آفتاب ساختمان‌ها را به صورت پلكاني مي‌سازند.

9- سقف خانه‌هاي مناطق جنگلي به چه دليل شيب‌دار است؟ به دليل بارندگي زياد

10- مصالح ساختماني روستاها برگرفته از چيست؟ محيط جغرافيايي آن‌ها

11- مهم‌ترين منابع درآمد روستائيان؟ زراعت – باغ‌داري – دام‌داري – صنايع دستي

12- عوامل شكل‌گيري شهرهاي ايران كدام‌اند؟ آب – ناهمواري – عرض جغرافيايي – عامل ارتباطي و دفاعي

13- منظور از نقش شهر چيست؟ ويژگي و كارايي خاصي كه شهر دارد.

14- هر يك از شهرهاي اصفهان – تهران – قم چه نقشي دارند؟ تهران، سياسي، اداري، اصفهان: تاريخي و صنعتي، قم: مذهبي

15- در برنامه و طرح‌هاي جهت توسعه‌ي شهري از چه چيزي استفاده مي‌شود؟ عكس‌هاي ماهواره‌اي و نقشه‌هاي كاربري زمين

16- زندگي عشايري زاييده‌ي چيست؟ استفاده‌ي مستقيم انسان از منابع طبيعت

17- زندگي اجتماعي عشاير وابسته به چيست؟ قبيله

18- اقتصاد عشاير متكي به چيست؟ دام

19- خصوصيات عشاير كدام‌اند؟ سلحشوري، ميهمان‌نوازي، سخت‌كوشي

20- محل زندگي ايل بختياري؟ محل ييلاق شهركرد – محل قشلاق جلگه‌ي خوزستان

21- محل زندگي ايل قشقايي؟ محل ييلاق و قشلاق در زاگرس بين شمال و جنوب استان فارس

22- محل زندگي ايل سون‌ها؟ محل ييلاق و قشلاق دامنه‌هاي سبلان و آذربايجان تا جلگه‌ي مغان

23- ويژگي استان؟ بزرگ‌ترين تقسيم‌بندي كشور- تشكيل شده از شهرستان و اداره شدن توسط استاندار

24- چگونگي شكل‌گيري و اداره‌ي شهرستان؟ از چند بخش به وسيله‌ي فرمان‌دار

25- چگونگي شكل‌گيري و اداره‌ي بخش؟ از چند دهستان به وسيله‌ي بخش‌دار

26- چگونگي شكل‌گيري و اداره‌ي دهستان؟ از چند روستا به وسيله‌ي دهدار

27- كوچك‌ترين واحد سكونت و مبدأ تقسيمات كشوري؟ روستا

28- تعريف شهر؟ سكونت گاه هايي كه داراي شهرداري هستند

29- اَشكال افزايش جمعيت شهري؟ افزايش تعداد جمعيت شهرها، تبديل نقاط روستايي به شهر، تأسيس شهرداري

30- دليل گنبدي شكل بودن سقف خانه‌ها در مناطق گرم و خشك؟ زيرا در اين حالت معمولاً روزها به نيمي از سقف خانه آفتاب مستقيم نمي‌تابد و اين امر در خنك نگه داشتن داخل خانه‌ها مؤثر است.

آب‌ها

1- دليل آبي‌رنگ به نظر رسيدن كره زمين از بالا چيست؟ زيرا بخش اعظم سطح آن را اقيانوس‌ها و درياها فرا گرفته‌اند.

2- چرا نمي‌توان از تمامي آب‌هاي شيرين بهره‌برداري نمود؟ زيرا مقدار زيادي از اين آب‌ها به صورت يخ در يخچال‌هاي قطبي و كوهستاني قرار دارد.

3- مشكلات آب در ايران كدام است؟ كمبود بارندگي، بالا بودن تبخير، زمان نامناسب بارش، مشكل مكاني بارش

4- تبخير واقعي چيست؟ عبارت است از بخار شدن مقداري از آب‌ها طي فرآيند تبخير

5- تبخير بالقوه چيست؟ مقدار آبي كه اگر در دسترس باشد به وسيله‌ي خورشيد تبخير مي‌گردد.

6- چرا ميزان تبخير بالقوه از تبخير واقعي بيش‌تر است؟ زيرا ممكن است آبي كه در دسترس است و واقعاً تبخير مي‌شود كم‌تر از ميزان آبي باشد كه خورشيد توانايي تبخير آن را در يك محل در طي يك سال دارد.

7- قنات يا كاريز در كدام استان‌ها بيش‌تر رايج است؟ خراسان – يزد – كرمان - اصفهان

8- بيش‌ترين ميزان آب در كدام بخش مورد استفاده قرار مي‌گيرد؟ در بخش كشاورزي

9- بيش‌تر بارش ايران در چه فصولي صورت مي‌گيرد؟ پاييز و زمستان

10- اقدامات لازم براي بهره‌برداري صحيح از منابع آب در ابتدا كدام است؟ شناسايي خوب منابع و برنامه‌‌ريزي صحيح

11- بهره‌برداري از آب‌هاي زيرزميني به چه مسائلي نيازمند است؟ اكتشاف، حفر چاه، كانال كشي و به كار بردن دستگاه‌هاي پمپ آب و ايجاد تأسيسات و لوله‌كشي

12- توزيع آب اقيانوس‌ها و آب شيرين؟ 2/97 درصد اقيانوس‌ها و درياها، 8/2 درصد آب‌هاي شيرين

13- منظور از آب شيرين چيست؟ آبي كه ميزان نمك‌هاي آن بسيار كم است.

انسان و بيابان

1- منظور از بيابان‌زايي چيست؟ فرايند تخريب زمين با تغيير منابع گياهي، خاك و غيره است كه فعاليت‌هاي انساني از عامل مهم اين تخريب است.

2- عوامل فرسايش خاك كدامند؟ چراي بي‌رويه دام‌ها، شخم زدن نامناسب خاك، تخريب جنگل‌، بهره‌‌برداي بيش از حد خاك، شور شدن خاك

3- راه‌هاي شور شدن خاك كدام‌اند؟ كشاورزي با آب شور، كود شيميايي شور دادن به زمين، از بين بردن پوشش گياهي، آتش زدن گياهان

4- فرسايش خاك يعني چه؟ جابه‌جايي افقي ذرات خاك توسط آب يا باد

5- راه‌هاي مقابله با ماسه‌هاي روان چيست؟ با پوشش گياهي، ايجاد بادشكن و پاشيدن مالچ نفتي روي ماسه

6- خاك چيست0؟ قشر نازكي كه بر سطح زمين گسترده شده و معمولاً كم‌تر از يك‌متر ضخامت دارد.

7- مشكلات زندگي در بيابان كدام‌اند؟ نامناسب بودن خاك، كمبود آب، وزش‌ بادهاي شديد، حركت ماسه‌هاي روان

8- در هر يك از مناطق زير در هر سال بر حسب هكتار ميزان فرسايش چقدر است؟

الف) جنگل ب) چراگاه

ج) زمين كشاورزي د) خاك بدون گياه

الف)1/0 ب)1

ج)7/0 د)18

اهميت و نقش جنگل‌ها

1- چرا در سطح زمين زيست بوم‌هاي گوناگوني شكل گرفته است؟ به دليل تنوع آب و هوا، خاك، ارتفاع و جنس زمين

2- به چه مناطقي زيست بوم گفته مي‌شود؟ مناطق عمده و وسيع محيطي كه با پوشش گياهي و جانوري خاصي مشخص هستند.

3- كدام زيست بوم‌ها كم‌تر مورد دخالت و دست‌كاري قرار گرفته‌اند؟ چرا؟ زيست بوم‌هاي توندرا و قطبي به دليل جمعيت كم ناشي از شرايط سرد آب و هوايي.

4- در نواحي متراكم از جمعيت، جنگل‌ها و پوشش گياهي به چه انگيزه‌اي از بين مي‌روند؟ گسترش زمين‌هاي كشاورزي و تأمين غذا

5- دلايل انهدام زيست بوم‌ها كدامند؟ سوزاندن و قطع درختان به منظور تهيه زغال و هيزم براي سوخت منازل و پخت غذا، قطع درختان براي توليد الوار و مصالح ساختماني، گسترش بي‌رويه شهرها و كارخانه‌ها.

6- منظور از كشاورزي گذرا (نوبتي) چيست؟ كشاورزي كه كشاورزان با قطع درختان به كشاورزي پرداخته ولي با كاهش حاصلخيزي خاك آن را رها مي‌كنند.

7- چه عواملي موجب تخريب جنگل‌هاي آمازون گرديده است؟ احداث بزرگ راه سراسري – پرورش گام – قطع درختان براي بهره‌برداري معدني و دادن زمين جنگلي به افراد فقير و بي‌مسكن

8- به كدام جنگل‌ها، ريه تنفسي جهان مي‌گويند؟ چرا؟ جنگل‌هاي آمازون به دليل تأمين اكسيژن جهان

9- پيامدهاي تخريب جنگل‌هاي آمازون كدام‌اند؟ افزايش دي‌اكسيد كربن و كاهش اكسيژن – گرم شدن زمين و تغيير آب و هواي جهان – از بين رفتن گونه‌هاي گياهي و جانوري – از دست رفتن منبع درآمد مردم

10- اهميت جنگل‌ها: تأمين كننده غذا – آب و هوا – تأمين خاك – فعاليت اقتصادي

11- نوع پوشش گياهي منطقه توندرا؟ گياهان علفي كوتاه، خزه‌ها و گل‌سنگ‌ها

12- منطقه توندرا كدام نواحي جهان را در بر مي‌گيرد؟ شمال كانادا – شمال آلاسكا – شمال روسيه و شمال اسكانديناوي

13- ويژگي حرارتي و بارشي منطقه توندرا؟ بارش كم بين 400-100 سرماي سخت – تابستان كوتاه و خنك

14- نوع پوشش گياهي منطقه جنب قطبي؟ جنگل‌هاي سوزني برگ صنوبر، كاج و سرو

15- منطقه جنب قطبي كدام نواحي جهان را در برمي‌گيرد؟ شمال روسيه – اسكانديناوي – كانادا - آلاسكا

16- ويژگي‌هاي حرارتي و بارشي منطقه جنب قطبي؟ بارش 500-250 ميلي‌متر و عمدتاً در تابستان – تابستان كوتاه و خنك با تغييرات زياد دما

17- نوع پوشش گياهي در نواحي عرض متوسط (معتدل)؟ جنگل‌هاي پهن برگ خزان‌دار

18- ويژگي‌هاي حرارتي و بارشي منطقه معتدل (عرض متوسط)؟ بارش 1000-750 ميلي‌متر در سراسر سال – سرد تا معتدل گرم

19- علفزارهاي عرض متوسط كدام نواحي جهان را در برمي‌گيرند؟ آسياي مركزي – شرق اروپا – استراليا – مركز‌ آمريكاي شمالي

20- ويژگي حرارتي و بارشي علفزارهاي عرض متوسط؟ بارش كم تا متوسط 600-300 ميلي‌متر در بهار و تابستان – زمستان سرد – تغييرات دماي فصلي زياد

21- ويژگي پوشش گياهي منطقه مديترانه‌اي؟ درختان هميشه سبز و مقاوم در برابر خشكي با چوب سخت

22- ويژگي حرارتي و بارشي منطقه مديترانه‌اي؟ بارش 750-500 ميلي‌متر – خشكي هوا در تابستان – درجه حرارت معتدل و در تابستان گرم

23- منطقه ساوانا كدام نواحي جهان را در برمي‌گيرد؟ نواحي مداري آفريقا – آمريكاي جنوبي و جنوب شرقي آسيا

24- نوع پوشش گياهي منطقه ساوانا؟ علف‌هاي بلند توأم با درختان پراكنده

25- ويژگي حرارتي و بارشي منطقه ساوانا؟ بارش در بهار يا تابستان، دماي زياد با تغييرات فصلي كم

26- نوع پوشش گياهي منطقه استوايي؟ جنگل هميشه سبز پهن برگ با گونه‌هايي با تنوع زياد

27- منطقه استوايي كدام نواحي جهان را در برمي‌گيرد؟ حوضه آمازون – آمريكاي جنوبي – جنوب شرقي آسيا- حوضه كنگو در آفريقا

28- ويژگي حرارتي و بارشي منطقه استوايي؟ بارش زياد و مداوم در طي سال و ميزان بارش بيش از 1000 ميلي‌متر، درجه حرارت بالا و يكنواخت.

29- ويژگي پوشش گياهي منطقه خشك و نيمه خشك؟ پوشش گياهي فقير – استپ‌هاي بياباني با درختچه‌هاي مقاوم در برابر خشكسالي – پهنه‌هاي ماسه، نمك و بدون پوشش گياهي

30- نواحي عمده جهان كه داراي پوشش گياهي خشك و نيمه خشك هستند: آسياي مركزي – جنوب غربي آسيا – مركز استراليا – شمال آفريقا

31- ويژگي حرارتي و بارشي مناطق خشك و نيمه خشك؟ بارش خيلي كم 250- 0 ميلي‌متر- درجه حرارت تابستاني خيلي بالا اختلاف دما در فصول گرم و سرد شديد

32- ويژگي حرارتي و بارشي منطقه قطبي؟ ريزش جوي بسيار كم – سرماي زياد و زير نقطه انجماد

پراكندگي و انواع جنگل‌ها و مراتع در ايران

1- دلايل مشكل بودن رشد درخت در ايران؟ واقع شدن ايران درعرض‌هاي جغرافيايي جنوب حاره و نامنظم بودن و كم‌بارشي

2- دلايل تنوع پوشش گياهي در ايران؟ گسترش عرض جغرافيايي – تنوع ناهمواري‌ها

3- مهم‌ترين نواحي جنگلي ايران؟ نواحي مرطوب كناره درياي مازندران – نواحي نيمه مرطوب ارسباران – نواحي نيمه خشك

4- دلايل رشد جنگل در كناره‌هاي درياي مازندران؟ رطوبت زياد – اعتدال هوا – خاك مساعد

5- درختان غالب جنگل‌هاي مازندران؟ راش - ممرز

6- دليل اهميت جنگل‌هاي شمال: تجارتي و صنعتي بودن اين جنگل‌ها

7- درختان غالب جنگل‌هاي نواحي نيمه مرطوب؟ بلوط – راش سفيد

8- قسمت عمده جنگل‌هاي نواحي نيمه خشك: جنگل‌هاي زاگرس

9- جامعه جنگلي بلوط ايران وسيع‌ترين پوشش گياهي كدام نواحي ايران را تشكيل مي‌دهد؟ غرب و جنوب غربي

10- اهميت درختان بلوط به چه خاطر است؟ داشتن ريشه‌هاي قوي و عميق مقاوم در برابر بادهاي شديد و خشك‌سالي

11- اهميت جنگل‌هاي زاگرس؟ حفاظت خاك و آب‌هاي جاري – تعديل آب و هوا- گذراندن اوقات فراغت

12- محدوده جنگل‌هاي حرا در سواحل كم‌عمق خليج فارس: بندر عباس و جزيره قشم

13- منبع تأمين آب جنگل هاي حرا؟ آب شور دريا

14- اهميت جنگل‌هاي حرا؟ داروسازي و تغذيه دام‌ها

15- مهم‌ترين نقش مراتع ايران؟ جلوگيري از فرسايش خاك – تأمين علوفه مورد نياز دام‌ها – استفاده در صنايع يا داروسازي

16- يكي از آثار مهم از بين رفتن مراتع كدام است؟ كاهش ميزان دام‌ها

17- مهم‌ترين عوامل تخريب جنگل‌ها و مراتع ايران كدامند؟ چراي بيش از حد دام‌ها – كندن بوته‌ها براي مصارف سوخت روستائيان – قطع درختان براي تبديل آن به زمين كشاورزي، مسكوني و كارخانه‌ها

18- تعريف مرتع؟ زميني داراي پوشش گياهي براي چراي دام

19- بيش‌تر مراتع ايران از چه نوع مي‌باشد؟ متوسط تا ضعيف

آلودگي هوا

1- تعريف آلودگي هوا؟ هرگونه ماده اضافي كه وارد هوا شده و خواص فيزيكي و شيميايي و زيستي آن را تغيير دهد.

2- عوامل آلودگي هواي تهران؟ دود ناشي از انواع سوخت‌ها – موقعيت جغرافيايي و كمي بارندگي

3- دليل كشيدن شيشه يا نايلون بر روي سقف گل‌خانه‌ها؟ زيرا تابش نور خورشيد از شيشه يا نايلون عبور كرده و محوطه را گرم مي‌كند، اما گرماي ناشي از تابش نمي‌تواند از شيشه يا نايلون بيرون رود.

4- اثر گل‌خانه‌اي جو كدام است؟ جلوگيري از سرد شدن زياد زمين در طول شب و گرم شدن زياد آن در طول روز

5- گازهاي گل‌خانه‌اي؟ بخار آب، دي‌اكسيد كربن- متان – دي‌اكسيد نيتروژن

6- پيامدهاي گرم شدن كره زمين كدامند؟ ذوب شدن توده‌هاي يخ قطب شمال و جنوب – بالا آمدن آب درياها و به زير آب رفتن سواحل پست – افزايش طول دوره‌هاي خشك‌سالي و كاهش ميزان محصولات كشاورزي- بروز سيل در اثر بالا آمدن آب دريا

7- وارونگي دما چيست؟ در حالت عادي در تروپوسفر با افزايش ارتفاع دما كاهش مي‌يابد، اما در بعضي از مواقع سال به ويژه در زمستان با افزايش ارتفاع، دما نيز افزايش يافته و هواي سرد در مجاورت زمين قرار مي‌گيرد، كه اين امر مانع از جابه‌جايي هوا مي‌گردد كه به آن وارونگي دما مي‌گويند.

8- وارونگي دما در چه شرايطي رخ مي‌دهد؟ در شب‌هاي آرام و بدون ابر زمستان.

9- منظور از باران اسيدي چيست؟ بر اثر فعاليت كارخانه‌ها ميزان دي‌اكسيد گوگرد و دي‌اكسيد ازت در هوا افزايش مي‌يابد كه اين ماده در جو با اكسيژن و بخار آب واكنش نشان داده و به صورت اسيد سولفوريك و اسيد نيتريك درمي‌آيد كه وقتي به سطح زمين مي‌رسد به آن باران اسيدي مي‌گويند.

10- پيامدهاي باران اسيدي؟ كاهش حاصل‌خيزي خاك، وارد شدن مواد سمي به خاك – از بين رفن بناهاي تاريخي به ويژه بناهاي مرمري و آهكي- نابودي درختان و كاهش مقاومت آن‌ها در برابر سرما.

آلودگي درياها و رودها

1- رود راين از كدام كشور سرچشمه مي‌گيرد؟ سوئيس

2- رود راين از چه كشورهايي عبور مي‌كند؟ سوئيس – فرانسه – آلمان - هلند

3- راه حل‌هاي موجود براي مقابله با آلودگي آب رودها؟ كاهش ورود مواد آلاينده به داخل آب – انتقال منابع آلوده كننده به نقاط دورتر – پاك‌سازي رودهاي آلوده از مواد مضر

4- اقدامات انجام شده براي حل مشكل آلودگي رود راين؟ مشاركت كشورهاي اطراف رود راين در جلسات بحث و گفتگو در اين زمينه – در نظر گرفتن طرح‌هايي براي موفقيت و پاك‌سازي رود و چشم‌اندازهاي اطراف آن

5- دو مشكلي كه حيات درياها را به خطر انداخته است: آلودگي درياها و صيد بي‌رويه ماهي‌ها

6- وسعت درياي مازندران؟ 360 هزار كيلومتر مربع

7- اهميت درياي مازندران از نظر صيد چه ماهي است؟ ماهي خاوياري

8- منابع آلوده كننده درياي مازندران؟ رودها به ويژه ولگا – سموم كشاورزي – نفت – افزايش جمعيت

9- اهميت خليج فارس؟ صيد ماهي و مرواريد – داشتن جزاير مهم نظامي و اقتصادي – استخراج نفت

10- تأثيرات ناشي از آلودگي خليج‌فارس كدام است؟ نابودي و مهاجرت هزاران پرنده از اين ناحيه – تغيير رنگ و كيفيت و كاهش آب آشاميدني در كويت و قطر – تشكيل لايه نفتي بر روي سطح آب كه مانع رسيدن نور خورشيد و اكسيژن مي‌گردد.

11- چرا خليج فارس در برابر منابع آلوده كننده بسيار آسيب‌پذير است؟ عمق كم – شوري آب – گرمي هوا – ارتباط محدود با آب‌هاي آزاد جهان

12- امروزه چه فعاليت‌هايي، آلودگي آب‌ها را تشديد كرده است؟ فعاليت‌هاي مربوط به استخراج نفت

مخاطرات طبيعي چيست؟

1- منظور از مخاطرات طبيعي چيست؟ بخشي از رفتار محيط اطراف ما كه به طور ناگهاني رخ مي‌دهد و موجب خسارت‌ها و تلفات جاني و مالي براي انسان مي‌گردد.

2- مخاطرات طبيعي از نظر محل شكل گيري چند منشأ دارند؟ دو منشأ دروني مانند زلزله و آتشفشان بيروني مانند سيل و خشك‌سالي

3- انواع حركات پوسته زمين؟ دورشونده – نزديك شونده – لغزنده در امتداد هم

4- زلزله چه زماني رخ مي‌دهد؟ زماني كه سنگ‌هاي ناحيه‌اي از پوسته زمين مقاومت خود را در برابر نيروهايي كه از درون زمين به آن‌ها وارد مي‌آيد از دست مي‌دهند و به طور ناگهاني شكسته و انرژي زياد آزاد مي‌شود.

5- چه عاملي سبب تجمع انرژي در زمين مي‌گردد؟ تجزيه مواد پرتوزا مانند اورانيوم در داخل زمين

6- ميزان ويراني زلزله تحت تأثير چه عواملي است؟ شدت و سرعت زلزله – عمق زلزله – دوري و نزديكي به مركز زلزله

7- منظور از بزرگي و شدت زلزله چيست؟ و با چه مقياس‌هايي اندازه‌گيري مي‌شود؟ شدت زلزله نشان دهنده ميزان خسارت و خرابي زلزله است كه با مقياس مركالي اندازه‌گيري مي‌شود و بزرگي زلزله نشان دهنده ميزان خروج انرژي از درون زمين است كه با مقياس ريشتر اندازه‌گيري مي‌شود.

8- مهم‌ترين مناطق زلزله‌خيز جهان كدام است؟ كمربند كوهستاني آلپ – هيماليا – كمربند اطراف اقيانوس آرام – كمربند مياني اقيانوس اطلس

9- علائم پيش‌بيني زلزله: كاهش لرزش‌هاي كوچك زمين در نواحي مستعد زلزله – تغيير در مقاومت الكتريكي پيوسته زمين در محل گسل‌ها – تغيير در سطح آب چاه‌ها – بيش‌تر شدن فاصله پوسته زمين در محل شكستگي‌ها وگسل‌ها

10- سيل چيست؟ جريان بسيار شديد آب كه در بيرون از بستر اصلي رود جريان مي‌يابد.

11- عوامل اصلي بروز سيل كدام است؟ ريزش باران‌هاي شديد و طولاني – ذوب ناگهاني برف

12- سيل بيش‌تر در چه مناطقي رخ مي‌دهد؟ در مسير رودها و مجاري موقتي عبور آب

13- نكات مورد توجه براي بررسي امكان وقوع سيل؟ وضعيت پوشش گياهي – جنس خاك – شيب دامنه – وضعيت شبكه آبراهه

14- دلايل وقوع سيل در بنگلادش؟ ريزش باران‌هاي موسمي و قرار گرفتن اين كشور بر روي دلتاي رودهاي گنگ و براهماپوترا

15- بهمن چيست؟ سقوط ناگهاني مواد از روي دامنه‌ها به سمت پايين

16- دلايل سقوط بهمن كدام است؟ نيروي جاذبه زمين – وزن مواد روي دامنه – استفاده نادرست از محيط طبيعي

17- كدام مناطق در ايران بهمن خيزند؟ جاده هراز و چالوس در رشته كوه البرز – چهارمحل و بختياري در زاگرس

18- خشك‌سالي را تعريف كنيد؟ كمبود ريزش‌هاي جوي كم‌تر از انتظار در يك سال

19- مشكلات ناشي از خشك‌سالي؟ كمبود آب مورد مصرف – ترك برداشتن خاك‌هاي رسي و فرسايش آن‌ها به وسيله باد – كاهش ميزان محصولات كشاورزي و مواد غذايي، كاهش ذخيره آب‌رودها و توليد برق – بروز پديده آتش‌سوزي در جنگل‌ها

20- گسل چيست؟ محل شكستگي پوسته

انسان و مخاطرات طبيعي

1- فوايد حوادث طبيعي؟ ايجاد درياچه طبيعي از طريق فوران مواد مذاب يا ريزش كوه – حاصل‌خيز شدن خاك كشاورزي از طريق رسوبات سيلابي يا خاكسترهاي آتشفشان

2- انسان چگونه پوشش گياهي دامنه‌ها را در يك حوضه آبريز از بين مي‌برد؟ با به زير كشت بردن مراتع، قطع يكسره درختان جنگل، بوته كني از روي دامنه‌ها و چراي دام بيش از حد ظرفيت مراتع

3- حوادث طبيعي چه زماني خطر محسوب مي‌گردد؟ زماني كه خسارت‌هاي جاني و مالي به انسان‌هاي ساكن در آن محل وارد كند.

4- مهم‌ترين فايده پوشش گياهي چيست؟ كاهش احتمال وقوع سيل

5- چگونه پوشش گياهي مانع وقوع سيل مي‌گردد؟ آب‌هاي جاري بر روي دامنه‌ها در برخورد با بوته‌ها و گياهان مختلف سرعت اوليه خود را از دست داده و با نفوذ در درون زمين مانع بروز سيل مي‌شوند.

6- چگونگي پيش‌بيني احتمال وقوع سيل؟ با اندازه‌گيري جريان آب يك رود و ا ندازه‌گيري باران در يك دوره طولاني در حوضه يك رود

7- راه‌هاي پيش‌بيني سيل؟ اعلام خطر بالا آمدن سطح آب رودخانه – اندازه‌گيري باران در يك دوره طولاني در حوضه يك رود

8- راه‌هاي مقابل با بهمن؟ شناسايي نقاط بهمن‌خيز – ساختن مانع منحرف كننده بهمن – ساختن بهمن‌گير – جلوگيري از قطع درختان و نابودي پوشش گياهي روي دامنه‌ها

9- دلايل خشك‌سالي؟ تغييرات وضع آب و هوا – پديد آمدن لكه‌هاي خورشيدي – دخالت انسان در طبيعت

10- چگونگي پيش‌بيني آتشفشان؟ مطالعه مداوم عكس‌هاي ماهواره‌اي و تغيير دماي سطح زمين و هواي اطراف آن – ذوب شدن يخ و برف دهانه آتشفشان

11- راه‌هاي كاهش خطر وقوع بهمن؟ احداث ديواره‌ها در مقابل ريزش و لغزش – ايجاد لرزش‌هاي مصنوعي و سقوط عمدي بهمن

12- اولين شرط مقابله با هر خطري؟ شناخت جزئيات و پيش‌بيني رفتار آن خطر

پراكندگي و رشد جمعيت

1- عوامل دفع جمعيت يعني چه؟ عواملي كه انسان‌ها را از زندگي در يك ناحيه دفع مي‌كند «عوامل دفع جمعيت» گويند.

2- منظور از عوامل جذب جمعيت چيست؟ عواملي هستند كه انسان‌ها را تشويق به زندگي در يك ناحيه مي‌كنند.

3- عوامل دافعه و جاذبه جمعيت به چند گروه از عوامل تقسيم مي‌شوند؟ دو گروه: 1- عواملي طبيعي 2- عوامل انساني

4- چهار مورد از عوامل طبيعي دفع جمعيت: شرايط بد آب و هوايي – جنگل‌هاي انبوه – نواحي مرتفع با شيب تند – مناطق آتشفشاني يا زلزله‌خيز.

5- چهار مورد از عوامل انساني دفع جمعيت: عدم دسترسي به حمل و نقل مناسب – دور بودن از درياها و اقيانوس‌ها، فقدان سرمايه و ثروت – تصميمات حكومتي

6- دلايل اقتصادي دفع جمعيت: فقدان سرمايه و ثروت – تصميمات حكومتي

7- عوامل كمبود جمعيت قبل از انقلاب صنعتي: قحطي و كمبود غذا- جنگل‌ها – بيماري‌هاي واگيردار

8- عوامل رشد سريع جمعيت در بعد از انقلاب صنعتي: پيشرفت چشم‌گير پزشكي و بهداشت – توسعه‌ي ابزار آلات و شيوه‌هاي كشاورزي – توسعه‌ي حمل و نقل ارتباطات

9- منظور از انفجار جمعيت چيست؟به رشد زياد و سريع جمعيت در كشورهاي قاره‌ي آسيا، آفريقا و آمريكاي لاتين گفته مي‌شود.

10- چند درصد از جمعيت جهان در دو كشور هند و چين زندگي مي‌كنند؟ 39 درصد

11- آن‌چه كه موجب رشد جمعيت در يك كشور يا كل جهان مي‌گردد، مربوط به چيست؟ تغييرات مربوط به نرخ مواليد و نرخ مرگ و مير

12- منظور از رشد طبيعي جميعت چيست؟ تفاوت بين نرخ مواليد و نرخ مرگ و مير

13- منظور از اميد به زندگي چيست؟ تعداد سال‌هايي است كه مي‌توان انتظار زندگي براي يك فرد متولد شده، داشت.

14- شاخص‌هاي حياتي كدام‌اند؟ نرخ مواليد- نرخ مرگ و مير – نرخ مرگ و مير كودكان – اميد به زندگي

15- ساختمان‌ سني جمعيت را با چه نشان مي‌دهند؟ هرم سني جميعت

16- طبقه‌بندي گروه‌هاي سني: 14-10 (كودكان و نوجوانان) 65-15 سالگي(بزرگ‌سالان) 65+ (كهن‌سالان)

17- جواني جمعيت در قاعده هرم سني چه تأثيري مي‌گذارد؟ موجب پهن شدن قاعده‌ي هرم مي‌گردد.

18- قاعده‌ي هرم در كشورهاي توسعه يافته چگونه است و چرا؟ قاعده‌ي هرم باريك و هرم به شكل يك زنگ است به دليل پايين بودن نرخ مواليد و مرگ و مير و بالا بودن اميد به زندگي

19- چهارمورد از عوامل طبيعي مؤثر در توزيع جمعيت ايران: آب و هوا –دسترسي به آب – خاك مساعد – شكل ناهمواري‌ها

20- در 70 سال اخير چه عواملي موجب رشد سريع جمعيت ايران شده است؟ گسترش بهداشت و واكسيناسيون – لوله‌كشي و بهبود آب آشاميدني– رونق صادرات نفت- واردات مواد غذايي

21- عوامل مؤثر بر رشد جمعيت را نام ببريد؟ سطح به كارگيري تكنولوژي – سطح درآمد – سطح شهرنشيني – سياست‌هاي جمعيتي و دولت‌ها – ميزان سواد – ميزان اشتغال زنان – نوع آداب و رسوم و فرهنگ

22- معني اصطلاح تراكم جمعيت چيست؟ تعداد افراد ساكن در يك واحد سطح

23- تراكم جمعيت را چگونه محاسبه مي‌كنند؟ جمعيت مكان تقسيم بر مساحت آن

جمعيت و مهاجرت، جمعيت و منابع طبيعي

1- تعريف مهاجرت:جابه‌جايي مردم از مكاني به مكان ديگر به منظور كار يا زندگي.

2- دلايل مهاجرت: دو دليل: الف – دور شدن از شرايط و عوامل نامساعد (عوامل دافعه) ب- جذب شدن به شرايط يا چيزهاي دوست‌داشتني (عوامل جاذبه)

3- عوامل دافعه‌ي مهاجرت: فقر – كمبود غذا – جنگ – بيكاري – بالاي طبيعي

4- عوامل جاذبه‌ مهاجرت: آموزش بهتر – درآمد بيش‌تر – مسكن بهتر – وابستگي فاميلي – امكانات بهداشتي بهتر

5- چهار مورد از اثرات مهاجرت روستا به شهر: تغيير در ساختار اشتغال – تغيير در ساختار سني و جنسي جمعيت – تغيير در تعداد جمعيت شهر و روستا- ايجاد مشاغل كاذب در شهرها

6- بيش‌ترين و پرحجم‌ترين نوع مهاجرت در دهه‌هاي اخير در ايران: روستا به شهر

7- دو گروه اصلي منابع طبيعي: تجديد شونده – غيرقابل تجديد

8- تعريف منابع تجديد شونده: منابعي كه مي‌تواند به طور دائم مورد استفاده قرار گيرد.

9- تعريف منابع غيرقابل تجديد: منابعي كه فقط يك‌بار به دليل طولاني بودن زمان تشكيل مجدد آن‌ها قابل بهره‌برداري هستند.

10- انواع منابع تجديد شونده: انرژي امواج – انرژي باد- انرژي جزر و مد – انرژي آب سد – انرژي خورشيدي – انرژي گرماي درون زمين

11- انواع منابع غيرقابل تجديد: گاز طبيعي – نفت – زغال سنگ – انرژي هسته‌اي – سوخت‌هاي چوبي

12- منظور از حد متناسب جميعت چيست؟ بهترين تعادل ممكن بين منابع و تعداد افراد يك سرزمين

13- حداقل ميزان كالري مورد نياز يك فرد سالم در طول روز: 2300 كالري

14- عوامل مؤثر در ميزان كالري مورد نياز يك فرد سالم و معمولي: سن فرد – ساختمان بدن فرد – نوع اشتغال فرد – محيط زندگي فرد

15- اثرات سوء تغذيه: كاهش توان افراد براي كار و فعاليت اقتصادي – مستعد شدن بدن فرد براي بيماري‌هاي متعدد – مرگ فرد در اثر سوء تغذيه شديد

16- عوامل اقتصادي و اجتماعي گرسنگي: توزيع غير عادلانه‌ي غذا – ارتباطات نامناسب – احتكار غذا – افزايش قيمت مواد غذايي – ناآرامي‌هاي سياسي و جنگ

17- دلايل فقر غذايي در جنوب صحراي آفريقا: كاهش بارندگي و خشك‌سالي

18- مهاجرت ترك‌ها به آلمان چه نوع مهاجرتي است؟ خارجي اختياري

19- علت مهاجرت اروپاييان به آمريكا، استراليا و كانادا قرن هفدهم: دستيابي به منابع طبيعي و ثروت ساير قاره‌ها

20- پناهنده شدن سكنه اتيوپي و سودان و سومالي به كشورهاي مجاور به چه دلايلي است؟ قحطي – خشك‌سالي – جنگ‌هاي داخلي

21- دليل مهاجرت كارگران از شهرها به روستاها: كسب درآمد بيش تر

22- حركت كوچ‌نشينان چه نوع مهاجرتي است؟ فصلي داخلي

23- مهاجرت افغان‌ها و پناهنده شدن فلسطينيان چه نوع مهاجرتي است؟ خارجي اجباري

جهانگردي چيست؟ جهانگرد كيست؟

1- اوقات فراغت يعني چه؟ يعني آن بخش از زمان بيداري كه انسان از تعهدات شغلي و كار توليدي آزاد است و به طور دل‌خواه به استراحت و رفع خستگي جسمي و روحي مي‌پردازد.

2- جرا در قرآن كريم به سير و سفر سفارش شده است؟ به منظور تفكر و تدبر در آيات و نعمت‌هاي الهي و نيز مطالعه‌ي سرگذشت اقوام و ملل گوناگون

3- ائمه معصومين (ع) انجام سفر را با چه انگيزه‌اي توصيه كردند؟ بيرون آمدن از ركورد و ملل گوناگون

4- چرا دانش جغرافيا به مبحث اوقات فراغت توجه مي‌كند؟ زيرا در گذراندن اوقات فراغت از يك سو انسان و از سوي ديگر محيطي كه انسان اوقات فراغت خود را در آن سپري مي‌كند وجود دارد.

5- چرا در گذشته سفرهاي خارجي كم و محدود بود؟ زيرا مسافرت اغلب طولاني و ناراحت كننده بودند و وسايل حمل و نقل سريع و راحت وجود نداشت و مسافرت بسيار گران تمام مي‌شد.

6- اشكال عمده‌ي جهانگردي: تفريحي – مذهبي – اجتماعي – سياسي – فرهنگي و آموزشي – درماني – بازرگاني - ورزشي

7- اهميت اجتماعي جهانگردي: كمك به تبادل فرهنگي ميان كشورها و افزايش بينش اجتماعي و تفاهم بين‌المللي

8- مهم‌ترين عامل جذب جهانگردي تفريحي در اروپا: آب و هواي مناسب

9- عوامل طبيعي در حهانگرد‌پذير بودن ايالت فلوريداي آمريكا: تابستان‌هاي متعدد و سواحل آفتابي – رطوبت مناسب همراه با نسيم – زمستان‌هاي ملايم

10- پيامدهاي جهانگردي بر روي محيط: تغيير چشم‌اندازهاي طبيعي – تخريب محيط زست و ابنيه تاريخي – آثار نامطلوب فرهنگي و اجتماعي

11- آثار نامطلوب گذراندن اوقات فراغت در محيط زيست: ناپديد شدن حيات وحش – سر و صدا و آلودگي هوا – آلودگي درياچه – از بين رفتن كشاورزي

12- اصطلاح توريست از چه زماني متداول شد؟ از قرن نوزدهم

13- عوامل رشد و گسترش صنعت جهانگردي: ظهور و توسعه‌ي وسايل نقليه‌ي موتوري – توسعه‌ي شهرنشيني – بهبود شرايط كار – بهبود درآمد مردم – توسعه‌ي ارتباطات و افزايش سطح فرهنگ – پيدايش مؤسسات و دفاتر جهانگردي

14- اولين وسيله‌ي نقليه‌اي كه موجب تحول حمل و نقل و رونق جهانگردي شد: راه‌آهن

15- چرا به صنعت جهانگردي صادرات نامرئي مي‌گويند؟ زيرا بدون اين كه كالا يا خدماتي از كشور خارج مي شود، ارز وارد كشور مي‌گردد.

16- دلايل اقتصادي اهميت جهانگردي:كسب درآمد ارزي – ايجاد اشتغال

17- از مهم‌ترين مراكز جهانگردي زمستاني اروپا: اتريش و سوئيس

18- تقسيم‌بندي جهانگردان: افرادي كه از خارج وارد يك كشور شده يا از آن كشور به خارج مي روند – افرادي كه در داخل كشور خودشان به مسافرت مي‌روند.

19- منظور از تأسيس پارك‌هاي ملي: به منظور حفاظت از اراضي، حيات وحش – جنگل‌ها، چمن‌زارها و مراتع و چشم اندازهاي طبيعي

20- مقررات حاكم بر پارك‌هاي ملي: ممنوع بودن بوته‌كني – شكار حيوانات – سوزاندن چوب و چراي دام

21- اكروپليس و قصرالحمرا به ترتيب در كدام كشورها واقع‌اند؟ يونان - اسپانيا

22- مسجد پادشهاي لاهور و مجموعه‌ي معابد بانكوك به ترتيب در كدام كشورها واقع‌اند؟ پاكستان - تايلند

23- مسجد اياصوفيه در اين كشور قرار دارد: تركيه

ايران‌گردي

1- تقسيم‌بندي جاذبه‌هاي ايران گردي: جاذبه‌هاي طبيعي – جاذبه‌هاي تاريخي و فرهنگي

2- چرا سواحل درياي مازندران محل مساعدي براي جهانگردي است؟ وجود جلگه‌هاي باريك و ممتد- آب و هواي معتدل – آب و دريا با املاح كم‌عمق و مناسب

3- چهار منطقه ديدني سواحل درياي مازندران: كلاردشت- تالاب انزلي – درياچه ولشت - ماسوله

4- پارك جنگلي سي‌سنگان در كجاست؟ شرق نوشهر

5- پارك ملي گلستان در كجاست؟ بين گنبد كاووس و بجنورد

6- آثار تاريخي اصفهان: ميدان نقش جهان – عمارت عالي قاپو – مسجد امام خميني (ره) – مسجد شيخ لطف‌الله – بازار قيصريه – سي‌و سه پل – پل خواجو – كاخ چهلستون-

7- آثار تاريخي فارس: تخت جمشيد – نقش رستم – خرابه‌هاي استخر – تخت سليمان – پاسارگاد – مسجد و حمام وكيل – بازار وكيل – دروازه قرآن – آرامگاه حافظ و سعدي

8- عوامل ركورد جهانگردي پس از پيروزي انقلاب: جنگ تحميلي ايران و عراق – تبليغات استكبار جهاني – ارزش هاي انقلاب اسلامي

9- جهانگردپذيرترين ناحيه‌ي سواحل جنوبي: جزيره‌ي كيش

10- دلايل اهميت سواحل جنوبي ايران در فصل زمستان: آب و هواي زمستان

11- مهم‌ترين حوزه‌هاي ورزش زمستاني ايران: ديزين – شمشك – آبعلي - توچال

12- شهرهاي مهم مذهبي ايران: مشهد – قم – ري – شيراز

جغرافيا، جغرافيدانان و توسعه‌ي پايدار

1- جغرافيا چگونه علمي است؟ پلي بين رشته‌هاي مختلف علوم كه علوم طبيعي را با علوم انساني پيوند مي‌زند.

2- جغرافيا بيش از هر چيز بر اين مسئله تأكيد دارد: پراكندگي فضايي

3- منظور از پراكندگي فضايي: يعني اين كه پديده‌ها در چه مكان‌هايي به وقوع مي‌پيوندند و چرا.

4- منظور از فن جغرافيايي: ابزارهايي كه جغرافيدانان براي استفاده از يافته‌هاي علوم ديگر به كار مي‌برند.

5- انواع فنون جغرافيايي: كارتوگرافي – سنجش از دور - آمار

6- جغرافيا چگونه به سؤالات اساسي جغرافيا پاسخ مي‌دهد؟ با تركيب كردن اطلاعات علوم مختلف

7- جغرافياي طبيعي چگونه علمي است؟ شاخه‌اي از علم جغرافيا كه در آن موضوعاتي چون آب و هواشناسي. آب‌ها، ناهمواري‌ها، خاك‌ها، پوشش گياهي و زندگي جانوري را در كره‌ي زمين بررسي مي‌كند.

8- جغرافياي انساني چگونه علمي است؟ اين علم گروه‌هاي انساني و ويژگي‌ها و فعاليت‌هايشان را درمكان‌هاي مختلف جهان بررسي و مطالعه مي‌كند.

9- معناي توسعه در لغت و اصطلاح: در لغت به معناي گستردن و فراخ كردن و در اصطلاح به مفهوم حركت به جلو براي رسيدن به شرايط بهتر.

10- معناي توسعه در جوامع: استفاده از امكانات محيطي و اجتماعي براي بهبود بخشيدن به شرايط زندگي در آن جامعه

11- تقسيم‌بندي كشورها بعد از جنگ دوم جهاني: كشورهاي سرمايه‌داري – كشورهاي سوسياليستي.

12- معناي توسعه‌ي پايدار: تأمين نيازهاي امروزه. بدون كاستن از توانمندي‌هاي نسل آينده.

13- ابعاد توسعه پايدار: بُعد اقتصادي – بُعد اجتماعي – بُعد فرهنگي – بُعد زيست محيطي (اكولوژيكي) – بُعد مكاني

14- شاخص‌هاي اندازه‌گيري توسعه پايدار (چهار مورد): ميزان درآمد مردم – مقدار مصرف سرانه انرژي – اميد به زندگي – نرخ زاد و ولد

15- شاخص توسعه انساني: قدرت خريد مردم – اميد به زندگي – ميزان باسوادي

16- بُعد اقتصادي توسعه پايدار: مديريت منابع مالي به نفع مردم

17- بُعد زيست محيطي توسعه پايدار: توجه به امكانات محيطي، بهره برداري صحيح از آن و حفظ توازن طبيعت و جلوگيري از بهره‌برداري بي‌رويه از منابع آن

18- بُعد مكاني توسعه پايدار: ايجاد تعادل بين روستاها و شهرها و عملي كردن توسعه‌اي كه ساكنان همه‌ي بخش‌هاي مختلف يك كشور را در بر گيرد.

19- بُعد فرهنگي توسعه پايدار: توجه به ويژگي‌هاي فرهنگي جوامع و يافتن راه‌هاي مناسب براي توسعه كه با خصوصيات فرهنگي و اجتماعي آن جامعه مطابقت داشته باشد.

20- بُعد اجتماعي توسعه پايدار: كاستن از فاصله بين سطح زندگي اغنيا و فقرا با توزيع عادلانه دارايي و درآمدها.

21- وظايف جغرافيدانان در مطالعه‌ي توسعه چيست؟ توجه به همه‌ي عوامل دخيل در محيط طبيعي و انساني – بررسي روابط پيچيده آن‌ها با يكديگر و تجزيه و تحليل داده‌هاي محيطي و انساني و ارائه‌ي چهره واقعي از جهان امروز

22- علوم به كار رفته در جغرافياي رفتاري: انسان‌شناسي- روان‌شناسي – جامعه‌شناسي

23- شاخه‌اي از جغرافيا كه از علم هندسه استفاده مي‌كند: كارتوگرافي

24- زئومورفولوژي از داده‌هاي كدام علم استفاده مي‌كند؟ زمين‌شناسي
جغرافیا علمی برای زندگی...
ما را در سایت جغرافیا علمی برای زندگی دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : فلاحتگر geograph بازدید : 220 تاريخ : يکشنبه 19 آذر 1385 ساعت: 5:52